Grafik tasarım bir mesajı iletmek, bir görseli geliştirmek
veya bir düşünceyi görselleştirmek için metnin ve görsellerin
algılanabilir ve görülebilir bir düzlemde, iki boyutlu veya üç boyutlu
olarak organize edilmesidir. Baskı, ekran, hareketli film, animasyon,
iç mimari, ambalaj tasarımı gibi birçok ortamda uygulanabilir. Grafik
tasarımında ve grafik sanatlarda, görsel sanatların temel ilkeleri olan
hizalama, denge, karşıtlık, vurgulama, hareket, görüntü, oran, yakınlık, tekrarlama, ritm ve birlik geçerlidir.
Grafiker ile Grafik Tasarımcı
aynı manaya gelmektedir. Grafik tasarımcı ünvanına sahip olabilmek için
eğitimden geçmek gerekmektedir. Ama kendi kendisini geliştirmiş, bu
konuda eğitim almadan da iyi yerlere gelmiş grafik tasarımcılar da
vardır. Burada esas olan bilginin kaynağı değil, bilginin bizatihi
kendisidir.
İnternet üzerinden yapılan grafik tasarım yarışmaları kullanıcıları
hem bu sanata teşfik etmekte hem de çalışmalarını ödüllendirmektedir.Tarih:
Grafik ve tasarımın tarihi, MÖ 14,000'lerde yapılmış mağara resimlerine
ve İÖ 4.yy'da yazının başlamasına dayandırılabilir. Sonraları daha çok
el yazması dini içerikli kitaplar ilk yayınlar olacaktır. Johann Gutenberg'in Avrupa'da 1450'lerde hareketli matbaa'yı
icadı ıle kitaplar yaygınlaşmaya başlamıştır. O dönemlerde entelektüel
düşünce, din etrafında olduğundan ilk basılıp dağıtılmaya başlanan
kitaplar dinsel kitaplardır. Basılı yayınlar için harf ve metin dizimi
erken dönem grafik tasarım pratikleridir.
Asıl çıkış noktası ise; sanayileşme ve modern yaşama geçiş ile, özellikle de fotoğrafın keşfi ile ortaya çıkan İzlenimcilik ve Post-İzlenimcilik
akımlarının sonrasında başlamıştır. Çünkü resim sanatı farklı bir yöne
ilerlemeye başlamış ve grafik, afiş, ürün kataogları vb. öne çıkmaya
başlamıştır. Gazetenin ortaya çıkmasıyla reklam ve tanıtım öne çıkmıştır. Örneğin; ürün katalogları ilk önceleri fotoğraflarla değil gravür
baskılar ile yapılmaktaydı. İşlerin tanıtımını ve duyurusunu yapan
afişler de kendi içerisinde ayrı bir alan haline geliyordu. Bu
alanlarda ilk çalışanlar da grafiker, grafik sanatçısı veya tasarımcı
değil ressamlardı. Bu yüzden resimsel özellikleri önde, tipografik
özellikleri geri planda kalıyordu. Fakat baskı tekniklerinin
ilerlemesi, fotoğrafın geliştirilmesi ve tipografinin önem kazanması
ile özellikle afiş tasarımı ve dolayısıyla grafik sanatlar resimden
ayrı, tasarımın birer dalı olarak ortaya çıkmıştır.
Türkiye'de İbrahim Müteferrika ilk defa 14 Aralık 1727'de
Müteferrika Matbaası kurulmuştur. Burada basılan kitaplar dünya kitap
tarihine ve Osmanlı kültürü tarihine dair önemli bilgiler vermektedir.
Bu matbaada 1729-1742 tarihleri arasında 16 kitap basılmıştır. 1729'da
"Vankulu Lugati" Arapça harflerle ilk basılan kitaptır. Katip
Çelebi'nin 1732'de basılan "Cihannuma"sı içinde harita ve çizimler
vardır. J. B Holderman'ın "Grammaire Turque" kitabı 1730'da Osmanlı'da
Latin alfabesini kullanan ilk baskı olmuştur. 1732 yılında basılan
"Tarih-i Hind-i garbi" (Amerika'nin keşfi), Amerika hakkında Müslüman
bir yazar tarafından yazılan ilk kitaptır, 13 tahta baskı içerir.
1891-1896 arasında William Morris
tasarladığı kitaplarla zamanına göre çok başarılı grafik tasarım işler
üretmiştir. William Morris'in isleri, grafik tasarım için bir pazar
olduğunu göstermiştir. Bu dönemler tasarımın sanattan ayrılmaya
başladığı dönemlerdir. Ayrıca Münch
pre-refaeritler ortaya çıkımıştır. Bu pre-refaeritler; resimleri
idealize edilmiş, hayali, gerçek dışı kadın ve erkek tipolojisi,
duygunun ve aşkın yüceliğine yönelik resimlerdir. Bu resimlerde anlatım
yalınlaşmış, detaylar kaybolmuştur. İzleyenin baktığında hemen
anlayabilmesi amaçlanmıştır. Münch'ün resimleri de grafik tasarım
alanında yapılan ön hazırlık çalışmaları olarak kabul edilmektedir.
Birinci Dünya savaşı sonrasında 19.yy'ın sanat ve tasarım
görüşlerine tepki olarak yeni düşünceler oluşmaya başlamıştır. 1919'da
Almanya'nin Weimar şehrinde kurulan Bauhaus okulu sanat ve tasarım alanında birçok yeniliğin öncüsü olmuştur.
Günümüzde Grafik tasarım büyük ölçüde bilgisayar programları aracılığı ile yapılmaktadır.
Başlıca kullanılan profesyonel bilgisayar programları
Grafik Tasarım ile ilgili alanlar
Grafik Sanatçıları ve Tasarımcıları
Ayrıca bakınız
veya bir düşünceyi görselleştirmek için metnin ve görsellerin
algılanabilir ve görülebilir bir düzlemde, iki boyutlu veya üç boyutlu
olarak organize edilmesidir. Baskı, ekran, hareketli film, animasyon,
iç mimari, ambalaj tasarımı gibi birçok ortamda uygulanabilir. Grafik
tasarımında ve grafik sanatlarda, görsel sanatların temel ilkeleri olan
hizalama, denge, karşıtlık, vurgulama, hareket, görüntü, oran, yakınlık, tekrarlama, ritm ve birlik geçerlidir.
Grafiker ile Grafik Tasarımcı
aynı manaya gelmektedir. Grafik tasarımcı ünvanına sahip olabilmek için
eğitimden geçmek gerekmektedir. Ama kendi kendisini geliştirmiş, bu
konuda eğitim almadan da iyi yerlere gelmiş grafik tasarımcılar da
vardır. Burada esas olan bilginin kaynağı değil, bilginin bizatihi
kendisidir.
İnternet üzerinden yapılan grafik tasarım yarışmaları kullanıcıları
hem bu sanata teşfik etmekte hem de çalışmalarını ödüllendirmektedir.Tarih:
Grafik ve tasarımın tarihi, MÖ 14,000'lerde yapılmış mağara resimlerine
ve İÖ 4.yy'da yazının başlamasına dayandırılabilir. Sonraları daha çok
el yazması dini içerikli kitaplar ilk yayınlar olacaktır. Johann Gutenberg'in Avrupa'da 1450'lerde hareketli matbaa'yı
icadı ıle kitaplar yaygınlaşmaya başlamıştır. O dönemlerde entelektüel
düşünce, din etrafında olduğundan ilk basılıp dağıtılmaya başlanan
kitaplar dinsel kitaplardır. Basılı yayınlar için harf ve metin dizimi
erken dönem grafik tasarım pratikleridir.
Asıl çıkış noktası ise; sanayileşme ve modern yaşama geçiş ile, özellikle de fotoğrafın keşfi ile ortaya çıkan İzlenimcilik ve Post-İzlenimcilik
akımlarının sonrasında başlamıştır. Çünkü resim sanatı farklı bir yöne
ilerlemeye başlamış ve grafik, afiş, ürün kataogları vb. öne çıkmaya
başlamıştır. Gazetenin ortaya çıkmasıyla reklam ve tanıtım öne çıkmıştır. Örneğin; ürün katalogları ilk önceleri fotoğraflarla değil gravür
baskılar ile yapılmaktaydı. İşlerin tanıtımını ve duyurusunu yapan
afişler de kendi içerisinde ayrı bir alan haline geliyordu. Bu
alanlarda ilk çalışanlar da grafiker, grafik sanatçısı veya tasarımcı
değil ressamlardı. Bu yüzden resimsel özellikleri önde, tipografik
özellikleri geri planda kalıyordu. Fakat baskı tekniklerinin
ilerlemesi, fotoğrafın geliştirilmesi ve tipografinin önem kazanması
ile özellikle afiş tasarımı ve dolayısıyla grafik sanatlar resimden
ayrı, tasarımın birer dalı olarak ortaya çıkmıştır.
Türkiye'de İbrahim Müteferrika ilk defa 14 Aralık 1727'de
Müteferrika Matbaası kurulmuştur. Burada basılan kitaplar dünya kitap
tarihine ve Osmanlı kültürü tarihine dair önemli bilgiler vermektedir.
Bu matbaada 1729-1742 tarihleri arasında 16 kitap basılmıştır. 1729'da
"Vankulu Lugati" Arapça harflerle ilk basılan kitaptır. Katip
Çelebi'nin 1732'de basılan "Cihannuma"sı içinde harita ve çizimler
vardır. J. B Holderman'ın "Grammaire Turque" kitabı 1730'da Osmanlı'da
Latin alfabesini kullanan ilk baskı olmuştur. 1732 yılında basılan
"Tarih-i Hind-i garbi" (Amerika'nin keşfi), Amerika hakkında Müslüman
bir yazar tarafından yazılan ilk kitaptır, 13 tahta baskı içerir.
1891-1896 arasında William Morris
tasarladığı kitaplarla zamanına göre çok başarılı grafik tasarım işler
üretmiştir. William Morris'in isleri, grafik tasarım için bir pazar
olduğunu göstermiştir. Bu dönemler tasarımın sanattan ayrılmaya
başladığı dönemlerdir. Ayrıca Münch
pre-refaeritler ortaya çıkımıştır. Bu pre-refaeritler; resimleri
idealize edilmiş, hayali, gerçek dışı kadın ve erkek tipolojisi,
duygunun ve aşkın yüceliğine yönelik resimlerdir. Bu resimlerde anlatım
yalınlaşmış, detaylar kaybolmuştur. İzleyenin baktığında hemen
anlayabilmesi amaçlanmıştır. Münch'ün resimleri de grafik tasarım
alanında yapılan ön hazırlık çalışmaları olarak kabul edilmektedir.
Birinci Dünya savaşı sonrasında 19.yy'ın sanat ve tasarım
görüşlerine tepki olarak yeni düşünceler oluşmaya başlamıştır. 1919'da
Almanya'nin Weimar şehrinde kurulan Bauhaus okulu sanat ve tasarım alanında birçok yeniliğin öncüsü olmuştur.
Günümüzde Grafik tasarım büyük ölçüde bilgisayar programları aracılığı ile yapılmaktadır.
Başlıca kullanılan profesyonel bilgisayar programları
- Adobe Photoshop
- Adobe Illustrator
- Corel Draw
- Adobe Indesign
Grafik Tasarım ile ilgili alanlar
Grafik Sanatçıları ve Tasarımcıları
- İhap Hulusi Görey, İlk Türk Grafik Tasarımcısıdır.
- Jan Tschichold
- Herbert Bayer
- László Moholy-Nagy
- El Lissitzky
- Max Bill
- Armin Hoffman
- Emil Ruder
- Johannes Itten
- Wolfgang Weingart
- Edward Johnston
- Eric Gill
- Josef Müller-Brockmann
- Josef Albers
- Marcel Breuer
- Paul Rand
- Jegraphy
- William Morris
Ayrıca bakınız
